De raad heeft tijdens de raadsvergadering van 13 maart in meerderheid voor het bouwen van twee huizen in de tuin van het perceel Plantsoen 20 gestemd. GroenLinks was hier fel op tegen. Niet alleen wordt een mooi stuk natuur en groen nu vernield, maar ook het monumentale karakter van de zgn. Zonnewoning wordt aangetast. PvdA, VVD, CU/SGP, CDA en Stadsbelang hebben, ondanks een groot aantal negatieve inspraakreacties van omwonenden, toch besloten om weer een groen stukje Gorinchem te laten verdwijnen.

GroenLinks was in 2009 al tegen het bouwen van woningen in de tuin van Plantsoen 20. Maar de toenmalige coalitie (PvdA, VVD, CU/SGP en Stadsbelang) vonden het toen een prachtig plan. Maar het plan om daar vier woningen te bouwen werd door de Raad van State vernietigd. Omdat het vorige college een inspanningsverplichting was aangegaan met de aanvrager van dit plan, moest het college dus aan de slag om het plan opnieuw op te stellen, hetgeen absoluut niet betekent, dat de raad dat plan dan weer opnieuw moet steunen. 

Dit plan stond dus donderdag 13 maart op de agenda van de raad. GroenLinks was ook van het nieuwe plan absoluut geen voorstanders. Het gebied is een groene parel in Haarwijk-Zuid en het zou zonde zijn als dit mooie stukje groen gesloopt zou worden. Daarnaast maakt het gebied deel uit van de tuin, die - hoewel het Rijk de tuin niet tot monument verklaard heeft - ontworpen is door dezelfde architect als het huis en derhalve ook écht hoort bij het huis (dat wél rijksmonument is). Ook het grote aantal inspraakreacties van bezorgde omwonenden wees er volgens ons op dat we dit plan niet tot ontwikkeling moesten gaan brengen. Maar het grootste bezwaar was nog wel, dat op geen enkele wijze het algemeen belang met dit plan gediend wordt. Het enige belang dat de gemeente met het goedkeuren van dit plan dient, is het economische belang van de aanvrager. Voor GroenLinks is dat in elk geval niet genoeg reden om het goed te keuren. 

Helaas stemden CDA, Stadsbelang, CU/SGP, VVD en PvdA (zij zelfs "van harte") in met dit voorstel. Ondanks de bezwaren van GroenLinks, D66, SP en Gorinchem Solidair zal dit mooie stukje Gorinchem nu dus plaats maken voor twee woningen. Zonde!

Hieronder leest u het betoog in eerste termijn van fractievoorzitter Rutger van Breemen over dit plan:

Voorzitter,

GroenLinks was al geen voorstander van het bouwen van woningen in de tuin van Plantsoen 20 en dat zijn we nu, met een nieuw bestemmingsplan nog steeds niet.

Een belangrijke rol die weggelegd is voor de gemeenteraad is om te overwegen of een aangevraagd plan het algemeen belang dient. Daar is bij dit plan volgens GroenLinks geen sprake van. Het belang van de aanvrager wordt gediend, omdat hij economisch voordeel kan behalen, maar het belang voor Gorinchem, de omwonenden of de buurt is ons niet duidelijk geworden. In de nota van zienswijzen verwijst het college naar de toelichting op het bestemmingsplan voor een onderbouwing waarom dit plan in het algemeen belang en het beleid van de gemeente past. Daar staat inderdaad een aantal beleidsplannen genoemd, waar het in zou kunnen passen, maar waarom we het dan ook zouden moeten doen, wordt niet onderbouwd, laat staan op welke wijze het algemeen belang hier gediend wordt.

Een ander punt waar GroenLinks ook absoluut niet overtuigd is geraakt, is of dit plan afbreuk doet aan de monumentale status van de tuin. In 2000 heeft deze raad unaniem het ministerie laten weten, geen enkel bezwaar te hebben tegen het verklaren van rijksmonument van woning én tuin. Het is vreemd dat we daar nu op terug komen als raad. Het Rijk heeft weliswaar alleen het huis tot rijksmonument gebouwd, maar huis en tuin zijn door dezelfde architect ontworpen, dus is de conclusie dat er enige samenhang is niet erg moeilijk te trekken. Datzelfde heeft de Raad van State immers gedaan in 2010. Daarbij ligt er ook nog een rapport van het bureau SB4 waarin eigenlijk 22 pagina’s continu geschreven wordt dat je dit niet moet willen en dat het zonde zou zijn. De conclusie en aanbevelingen zijn helder: gesteld kan worden dat de tuin bij ’t Zonnehuis een vrij gaaf bewaard voorbeeld is van een tuin behorende bij een door Jan Rebel ontworpen huis (en ook door hem ontworpen) en als kenmerkend voor tuinen bij zijn landhuizen en karakteristiek voor de Nederlandse tuinarchitectuur en wijze van beplanten in de jaren dertig van de twintigste eeuw. En iets verder: Hoewel niet aangewezen als Rijksmonument is de tuin bij ’t Zonnehuis te Gorinchem van belangrijke tuinhistorische waarde. Kortom, het bureau concludeert dat de tuin eigenlijk gewoon bij het monument hoort. Maar in de laatste bladzijde van het rapport, wordt dan zonder al te veel onderbouwing gezegd dat het wel zou kunnen. Het college neemt vooral die laatste bladzijde als uitgangspunt voor dit voorstel. Wat GroenLinks betreft is dat absoluut niet overtuigend als je het gehele rapport leest en we vinden dan ook nog steeds dat de bouw van deze woningen afbreuk doet aan de monumentale status van de tuin.

Als het gaat om de groene ruimte in het algemeen, hebben de bewoners groot gelijk wanneer ze zeggen dat ze ook al het bouwplan Evia in hun omgeving hebben gekregen. Het is wat GroenLinks betreft erg kort door de bocht dat het college zegt dat dit bezwaar niet aan de orde is, omdat het een ander bestemmingsplan zou betreffen. Goede ruimtelijke ordening houdt ook rekening met de omgeving van een op te stellen bestemmingsplan en daarmee is Evia meteen heel relevant geworden. Langzaam maar zeker wordt het ooit zo groene stukje Haarwijk-Zuid volgebouwd en dat blijft zo, of je dat nu in één bestemmingsplan regelt of in drie losse. GroenLinks vindt dat juist dit stuk Gorinchem karakteristiek is om zijn groene omgeving en is dan ook op dit punt niet gelukkig met het voorliggende bestemmingsplan.

 

Kortom, voorzitter, GroenLinks is niet overtuigd. Onvoldoende is bewezen welk belang – behalve het economische belang van de aanvrager – hier gediend wordt, waardoor het gerechtvaardigd is de monumentale status van Plantsoen 20 en de groene omgeving alhier onherstelbare schade toe te brengen.  We kunnen dan ook niet anders dan tegen dit bestemmingsplan stemmen.