Op donderdag 14 februari heeft de gemeenteraad van Gorinchem goedkeuring gegeven aan de participatienota, waarmee één van de pijlers van deze coalitie is gerealiseerd. Hiermee is voor het eerst in de Gorcumse politiek een participatienota geformaliseerd. GroenLinks raadslid Ilhan Tekir heeft dit moment gegrepen om het college te wijzen op de kansen die er liggen voor de toekomst. Participatie wordt pas echt werkelijkheid als we met z’n allen ook naar handelen. Daarom hierbij ook een oproep aan onze inwoners om het gemeentebestuur hierop scherp te (blijven) houden. Hieronder een weergave van Ilhan’s bijdrage tijdens de raadsvergadering, die begint en eindigt met een citaat uit ons verkiezingsprogramma.
Burgers van Gorinchem moeten waar mogelijk inspraak hebben in de lokale politiek en zij moeten de mogelijkheid hebben om zelf iets op de politieke agenda te zetten. GroenLinks is daarom een voorstander van het uitbreiden van het burgerinitiatief en het inspraakrecht van de burger. Initiatieven als het jongerenplatform moeten hierbij een belangrijke rol spelen. De rol van klankbordgroepen moet herijkt worden. GroenLinks ziet de klankbordgroepen als adviesorgaan voor de raad en het college.
Geheel in lijn met ons verkiezingsprogramma is participatie ook één van de belangrijke pijlers uit ons coalitieakkoord, die later is vertaald naar de raadsopdracht Participatie. In ons verkiezingsprogramma noemen wij dit: Gorinchem denkt mee! Meedenken is immers een belangrijke voorwaarde voor participatie. Met het vaststellen van de participatienota is wat GroenLinks betreft weer een mijlpaal bereikt. Met deze mijlpaal formaliseren we verschillende bestaande vormen en maken we ruimte voor nieuwe vormen. Tegelijkertijd beseffen we ook dat het echte participatiewerk nog moet starten.
Ik weet als geen ander hoeveel moeite en energie ‘echte’ participatiewerk kan kosten. Toen ik in 2006 als 19-jarige enthousiasteling het initiatief nam om een jeugdraad op te richten ging dat, laat ik het zo zeggen, niet helemaal vanzelf. Niet alleen duurde het 2 jaar nadat ik een klip en klaar projectvoorstel had geschreven, daarnaast was er ook een onderzoek onder bijna 1000 jongeren nodig om het idee van een jeugdraad goedgekeurd te krijgen. Dat laatste lukte trouwens niet helemaal, want uiteindelijk is het geen jeugdraad maar een jongerenplatform geworden. En zo kennen we het succesvolle adviesorgaan nu nog steeds. Voor mij was dat een eerste leerervaring in Participatie in Gorinchem.
Terug naar de participatienota, want die geeft gelukkig meer hoop voor de toekomst. Een drietal aspecten daaruit wil ik niet ongenoemd laten, omdat die de omslag naar die toekomstige participatie zullen markeren.
Overigens wil ik hiermee niet de suggestie wekken dat er op dit moment niets gebeurt aan participatie, dat zou volkomen onterecht zijn. Bestaande adviesorganen, zoals ook het gehandicaptenplatform en WMO-platform, werken al op de gewenste manier, door ons gevraagd en ongevraagd te adviseren. Daarnaast kennen we de zogenaamde beginspraak die uw college heeft geïntroduceerd bij bestemmingsplannen. En zo zijn er vast meer vormen van participatie die nu al goed werken.
Dat gezegd hebbende wil ik de drietal aspecten uit de voorliggende nota uitlichten.
Allereerst de introductie van een participatieladder. De participatieladder is een handige leidraad om te bepalen of de burger enkel moet meeweten, of ook moet meepraten, meedoen of zelfs moet meebepalen. Dat laatste vind ik een uitdagende omdat we daarmee als gemeentebestuur ook moeten durven los te laten. Die uitdaging wil de fractie van GroenLinks graag aangaan. Let er wel op dat de participatieladder nu nog een papieren werkelijkheid is en dat het pas echt een succes wordt als ook de mindset er naar is, zowel politiek als ambtelijk.
Ten tweede de hervorming van klankbordgroepen in de richting van adviesorganen. De meer proactieve vorm van een adviesorgaan zal de doeltreffendheid van klankbordgroepen ongetwijfeld vergroten. Wij zijn het met u eens dat hier op dit moment burgers bij betrokken zijn die we ook moeten blijven betrekken. Graag hier ook aandacht voor.
Als derde punt van omslag is het gebruik van een digipanel en inzet van social media zoals Twitter en Facebook. Vandaag de dag kunnen we hier niet meer omheen, wat niet betekent dat we er puur om die reden iets mee moeten, maar het betekent wel dat er kansen ontstaan die we kunnen benutten. Zolang wij hier bewust en actief gebruik van maken, zoals ook het jongerenplatform adviseert, zijn wij ervan overtuigd dat we veel van buiten naar binnen kunnen halen en ook andersom.
GroenLinks wil dat het gemeentebestuur toegankelijk en transparant is. Duidelijk, streng en daadkrachtig als het nodig is, maar ook aanspreekbaar en open voor suggesties en kritiek. Burgers zijn niet alleen klant van de overheid, wij willen ook dat ze zich medeverantwoordelijk voelen voor het gemeentebeleid en dat ze vertrouwen hebben in het lokale bestuur. Daarom moet de gemeente durven experimenteren met nieuwe vormen van zeggenschap en inspraak.
Met deze laatste woorden uit ons verkiezingsprogramma wil ik een brug slaan naar de afsluiting van mijn bijdrage. Hierin wil ik uw aandacht vragen voor het interactieve proces dat men in Zeist heeft doorlopen om invulling te geven aan hun bezuinigingsopgave. Dit ter lering, vermaak maar ook ter inspiratie, en wel omdat de voorliggende nota in de toekomst ruimte biedt voor dergelijke vormen van participatie. Ter informatie: men heeft in Zeist een structurele opgave van 6,2 miljoen willen realiseren door echt in dialoog te gaan met de stad. Er zijn hiervoor acht expertcomités gevormd met ieder een ambtenaar als procesbegeleider, zogenaamde Chef de Dossiers. In een paar maanden tijd zijn er ruim 200 ideeën bedacht door deze expertcomite’s waarmee nu ruim 5 miljoen van de bezuinigingsopgave is gerealiseerd. Zie de site van Zeist voor meer informatie.
Frans Bromet heeft op zijn stijl een film gemaakt over de bezuinigingsdialoog in Zeist, die we hebben overhandigd aan wethouder Faro. Alle andere geïnteresseerden kunnen de film ook bekijken via youtube. Wethouder Faro heeft in zijn reactie toegezegd de film te zullen bekijken en te laten bekijken door de betrokken ambtenaren. We zijn benieuwd naar de gevolgen van deze inspiratie uit Zeist.